حتما تا به حال برایتان اتفاق افتاده که با جستجوی یک کلمه کلیدی دو یا چند صفحه از سایت در گوگل به نمایش می آید. شاید گمان کنید این مسئله اتفاق خوبی است اما باید بگوییم همیشه هم اینطور نیست. این مسئله زمانی پیش می آید که ما برنامه ریزی درست و دقیقی برای تولید محتوا نداریم دچار خود خواری یا Cannibalization کنیبالیزیشن می شویم، که باعث آسیب جدی به سایت می شود.
برخی افراد تصور میکنند هرچقدر تولید محتوای بیشتری انجام دهند و سخت تر کار کنند شانس بیشتری برای کسب رتبه دارند، اما سئو به معنی چگونه انجام دادن کارها و اقدامات هوشمندانه است.
کنیبالیزیشن چیست؟
در ابتدا تعریف کنیم که اصلا کنیبالیزیشن چیست؟ Cannibalization در لغت به معنای “همنوع خواری” است که ممکن است تاثیری منفی بر روی رتبه و جایگاه صفحات یک سایت بگذارد.
این واژه تنها در سئو به کار نمی رود بلکه در بازاریابی نیز از آن استفاده می شود. به این شکل که برندی محصولی را تولید کند که فروش آن باعث کاهش فروش محصولات دیگر شود.
Keyword Cannibalization چیست؟
زمانی که چند صفحه با یک کلمه کلیدی یکسان یا بسیار شبیه به هم در نتایج گوگل نمایش داده شوند، گوگل از تشخیص اینکه کدام صفحه پاسخ بهتری در مقابل کلمه کلیدی سرچ شده توسط کابر است، عاجز می شود و هر دو را به نمایش می گذارد تا کاربر تشخیص دهد کدام صفحه پاسخ مناسب تری برای سوال او است.
در برخی از موارد زمانی که ۲ صفحه با محتوای یکسان و کلمه ی کلیدی هدف یکسان در یک سایت ایجاد شوند گوگل به طور کلی برای آن وب سایت جایگاهی در کلمه کلیدی هدف در نظر نمی گیرد و هر دو صفحه از نتایج حذف می شوند.
اگر دو صفحه ما دارای موضوع مشابه یا یکسانی باشند کاربر نیز سردرگم شده و نمی تواند به درستی تشخیص دهد به همین دلیل به صورتی اتفاقی روی یکی از لینک ها کلیک می کند.
این مسئله شانس کسب آمار و جایگاه بهتر و درست را از صفحات گرفته و اصطلاحا صفحات سایت ما در حال بلعیدن فرصت های رتبه گیری یکدیگر هستند.
کنیبالیزیشن زمانی اتفاق می افتد که هدف دو صفحه از سایت یکسان است، پس اگر هدف صفحات متفاوت باشد هم نوع خواری اتفاق نمی افتد.
آسیب کنیبالیزیشن
در این قسمت درباره مشکلاتی که Cannibalization در سایت ایجاد می کند توضیحاتی را ارائه خواهیم داد.
۱- تغییر صفحات پیشنهادی نتایج جستجوی مرورگر
بعضی مواقع سایت ما در یک کلمه کلیدی دارای جایگاه است اما به مرور صفحات دیگری ممکن است به جای آن نمایش داده شود. این اتفاق به این معنی است گوگل نمی تواند تشخیص دهد که کدام صفحه برای کلمه کلیدی مورد نظر باید نشان داده شود.
به عنوان مثال صفحه ی A در سایت ما که جایگاه و کلیک بهتری دارد توسط صفحه B که نرخ کلیک کمتر دارد کنیبال می شود و گوگل با سرچ کلمه کلیدی گاهی صفحه A و گاهی صفحه B را به کاربر نشان می دهد، در نتیجه شانس جذب کاربر را از دست می هیم.
۲- نوسان رتبه ها در نتایج جستجو
زمانی که صفحه اصلی ما برای یک کلمه کلیدی تغییر می کند جایگاه و رتبه آن نیز دچار تغییر می شود. با بررسی ها متوجه می شویم که مثلا یک صفحه در رتبه ۵ و دیگری در رتبه ۹ نشان داده می شود و رتبه صفحه مورد نظر برای کلمه کلیدی خاص مدام در حال تغییر است.
۳- مشکل در تعیین هدف
زمانی که دو صفحه با پاسخی یکسان برای کاربر نمایش داده می شود، کاربر نمی داند دقیقا کدامیک مناسب رفع نیاز او است. در چنین شرایطی حتی لینک سازی های داخلی و خارجی نیز کمک شایانی نکرده و نمی توان تشخیص داد جایگاه کدام صفحه باید بهتر باشد.
در این شرایط به جای تمرکز روی یک صفحه قوی، فوکوس روی چند صفجه ضعیف اتفاق می افتد و هیچکدام جایگاه خوبی را کسب نخواهند کرد.
۴- بالا آمدن صفحات اشتباه
مشکل جایگاه گرفتن صفحات اشتباه به جای صفحه اصلی نیز از موارد بسیار رایج است. به عنوان مثال کاربر کلمه ماشین لباسشویی مدل ۸۱۱۴ را جستجو می کند اما صفحه دسته بندی ماشین لباسشویی به او نمایش داده می شود.
این مسئله تاثیر بسیاری در تبدیل بازدید کننده به مشتری دارد.
پیشگیری و تشخیص کنیبالیزیشن
در سایت هایی که تعداد صفحات آن زیاد است یا سایت توسط چندین نفر مدیریت می شود، یافتن صفحاتی که کنیبالیزیشن شده اند کار آسانی نیست. اما از ابزارهایی برای حل این مشکل می توان استفاده کرد.
چگونه از خودخواری اجتناب کنیم ؟
پیشگیری از این مسئله بسیار ساده است ، برنامه ریزی !
- پیش از شروع فعالیت در سایت یک برنامه ریزی دقیق در مورد صفحه هات و موضوعاتی که در رابطه با آنها میخواهید تولید محتوا انجام دهید داشته باشید.
- صفحهات مهم تر را زودتر ایجاد کنید و لینک سازی داخلی و خارجی آنها را تقویت کنید.
- پیش از تصمیم برای تولید محتوای جدید موضوعات مشابه را بررسی کنید.
راه های تشخیص و اصلاح کنیبالیزیشن
سرچ کنسول
در قسمت PERFORMANCE از منوی سمت چپ لیست کلمات کلیدی سایت خود را با نمایش CTR و Impression خواهیم دید. در قسمت Query، تب Page را انتخاب کرده و صفحاتی که برای کلمات کلیدی مورد نظر رتبه گرفته اند را مشاهده می کنیم. اگر متوجه چند صفحه مختلف با اطلاعات مشابه برای یک کلمه کلیدی خاص شدید، باید آن ها را بررسی کنید.
استفاده از Site:
در قسمت جستجوی گوگل بعد از وارد کردن Site:yourdomian.com کلمه کلیدی خود را وارد کنید. در چنین شرایطی اگر موضوعات مرتبط با کلمه کلیدی مورد نظر وجود داشته باشند گوگل آن ها را نشان خواهد داد.
با بررسی می توان تشخیص داد که آیا این مطالب با یکدیگر در رقابت هستند یا خیر.
هر دو روش ذکر شده به این دلیل که به صورت دستی انجام می شوند ممکن است زمان و انرژی زیادی از شما بطلبد. به همین خاطر می توانید فرایند ارزیابی را با کلمات مهم سایت خود شروع کنید.
حل مشکل کنیبالیزیشن
برطرف کردن مسئله ی Canibalisation می تواند تاثیر فوق العاده ای در سئو سایت شما بگذارد.
استفاده از ریدایرکت ۳۰۱:
این روش از ساده ترین روش های حل این مشکل است. با حذف و ریدایرکت کردن صفحاتی که مشکل آفرین شده اند می توان مسئله را برطرف کرد.
شما باید بهترین صفحه سایت در موضوع مورد نظر را که جایگاه مناسب تری دارد را انتخاب و دیگر صفحات را پاک کرده و اعتبار آن ها را به صفحه اصلی منتقل کنید. این کار ربات ها و مخاطبین را به مناسب ترین صفحه سایت هدایت می کند.
مراقب صفحات ۴۰۴ ایجاد شده در این مورد باشید و مشکل Broken Link ها را برطرف کنید. بازنویسی مطلب را نیز فراموش نکنید چرا که در آن تمامی اطلاعات، عکس و فیلم های مفید صفحات دیگر به صفحه اصلی منتقل می شود.
بررسی لینک های داخلی و خارجی:
لینک دادن به صفحات مشابه با انکرتکست های یکسان مشکل ایجاد می کند و در رتبه بندی سایت ما تاثیر منفی خواهد گذاشت. اگر به صفحهات مختلف با انکر تکست های یکسان لینک داده اید آن ها را اصلاح کنید و با هر انکر تکست به صفحه ی مربوط به همان موضوع لینک دهید.
استفاده از تگ کنونیکال:
گاهی ممکن است مجبور شویم تمام صفحات مشابه در سایت را به دلیل ارزشی که برای کاربر دارند نگه داریم اما متاسفانه در سئوی آن ها با مشکل روبرو هستیم. به عنوان مثال دو محصول با دو سایز متفاوت داریم که URL های آن ها نیز متفاوت بوده اما سایر مشخصات و متن هر دو یکسان یا بسیار شبیه به هم است.
در چنین شرایطی اگر هر دو Index شوند مشکل رقابت بین آن ها پیش می اید. پس می توان از تگ کنونیکال استفاده کرد. این تگ به ما کمک می کند تا بهترین صفحه را به گوگل معرفی کرده و دیگر نیازی به حذف سایر صفحات نیست.
به کارگیری تگ Noindex:
با استفاده از این تگ ما اقدام به مسدود کردن یک صفحه برای ربات های گوگل می کنیم تا صفحات مورد نظر برای گوگل قابل مشاهده نباشد و تنها کاربر بتواند آن ها را ببیند.
در این مقاله متوجه شدید که کنیبالیزیشن چیست؟ اما باید بگوییم حل این مشکل چندان آسان نیست پس بهتر است با یک متخصص سئو در رابطه با آن صحبت کرده و از او مشورت بگیرید .
سوالات خود را در رابطه با مسئله ی کنیبالیزیشن و مشکلاتی که برای شما ایجاد کرده است را در بخش نظرات از کارشناسان وینت بپرسید.